دکتر عبدالرّحمن پیرانی، دبیرکلّ جماعت دعوت و اصلاح، دیروز جمعه ١٣ اسفندماه، در نشست شورای مرکزی جماعت، «تحوّل شخصیت» انسان را لازمه‌ی تغییر و توسعه‌ی جامعه‌ی اسلامی دانست و بر تلاش مستمرّ در تعلیم و تربیت و خودسازی برای نیل به این تحوّل، تأکید کرد.
به گزارش پایگاه اطّلاع‌رسانی اصلاح، وی در تبیین نقش تلاش مستمرّ انسان در خودسازی گفت: «در ادبیات بیداری اسلامی که در آن بحث تزکیه محوری‌تر است، دائماً تأکید می‌شود که دعوت‌گر مستلزم اهتمام مستمرّ به خودسازی و اصلاح اجتماع است. سعادت انسان جز با تلاش مستمرِّ مخلصانه میسّر نمی‌شود. تمایز انسان هم به همین رفتار سنجیده‌ی معطوف به رضایت خداوند است.»
وی ادامه داد: «یکی از مظاهر الطاف خداوند در حق بندگان، تبیین چگونگی تحوّل وضع فردی، خانوادگی و اجتماعی برای رسیدن به امنیّت و نیک‌بختی است. اشاره‌ی قرآن به حدود، عوامل و مسؤول این تحوّل مثبت، درس‌آموز و مهم است: «لَهُ مُعَقِّبَاتٌ مِّن بَيْنِ يَدَيْهِ وَمِنْ خَلْفِهِ يَحْفَظُونَهُ مِنْ أَمْرِ اللَّـهِ إِنَّ اللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ»(رعد:١١)؛ «او [آدمی] را فرشتگانی می‌پایند، در پیش و پشت او هستند که او را به امر الهی نگهبانی می‌کنند، بی‌گمان خداوند آنچه قومی دارند دگرگون نکند مگر آنکه آنچه در دل‌هایشان دارند، دگرگون کنند.» خداوند نگهبانی از انسان‌ها را به پاک‌ترین آفریده‌های خود یعنی فرشتگان سپرده است. در دنیا هم برای اشخاص مهم و در معرض خطر، نگهبانانی می‌گمارند. گماشتن نگهبان برای کسی، شأن اهمّیّت و ارجمندی اوست.»
وی در ادامه اظهار داشت: «اینکه خداوند فرشتگان را به حفاظت انسان گمارده است حاوی چند معناست:
١. مراقبت و ثبت اعمال
٢. حفظ سلامت جسمی و روحی
مشروط کردن تحوّل جهان به تحوّل و تغییر خود، نشان از این دارد که اراده‌ی الهی در تغییر وضع جامعه اسلامی، تابع اراده انسان‌هاست؛ اگر انسان‌ها طالب تغییر مثبت باشند و زمینه‌های تغییر را در وجود خود ایجاد کنند، خداوند هم توفیق‌شان خواهد داد. پس ما باید از غفلت به سوی ذکر و هوشیاری، از معصیّت به سوی طاعت و از شرک به سوی اخلاص حرکت کنیم.»
دبیرکل جماعت تغییر جهان را به اراده‌ی انسان وابسته دانست و گفت: «وابسته‌سازی تغییر جهان به اراده و نقش انسان، نشانه‌ای دیگر از تکریم انسان و یکی از نمودهای عدالت خداوندی است؛ زیرا بازپرس اخروی و نوع زندگی قیامتی انسان‌ها براساس جهت و حجم اقدامات انسان‌ها در دنیاست: «أَفَنَجْعَلُ الْمُسْلِمِينَ كَالْمُجْرِمِينَ»(قلم:٣٥)؛ «آیا مسلمانان را همانند گناهکاران می‌شماریم؟» البته این یک هشدار هم هست که انسان‌ها باید دائماً در ترک بدی‌ها و تکاپوی مثبت باشند وگرنه روی رشد و توسعه را نخواهند دید و در صورت حرکت مثبت، نتایج ارزنده‌ای خواهند داشت.»
وی افزود: «در حدیث قدسی آمده است: «وَعِزَّتِي وَجَلالِي وَارْتِفَاعِي فَوْقَ عَرْشِي ، مَا مِنْ أَهْلِ قَرْيَةٍ ، وَلا مِنْ أَهْلِ بَيْتٍ كَانُوا عَلَى مَا كَرِهْتُ مِنْ مَعْصِيَتِي ، ثُمَّ تَحَوَّلُوا عَنْهَا إِلَى مَا أَحْبَبْتُ مِنْ طَاعَتِي إِلا تَحَوَّلْتُ لَهُمْ عَمَّا يَكْرَهُونَ مِنْ عَذَابِي إِلَى مَا يُحِبُّونَ مِنْ رَحْمَتِي» «قسم به عزت، جلال و علوّ مقامم بر عرش، هیچ اهل دیار و خانه‌ای نیست که در معصیتی که ناپسند می‌دانم قرار گرفته باشند، سپس از معصیّت من روی برگرداندند به سوی طاعتی که دوست می‌دارم، مگر اینکه از عذابم که ناخوش می‌دارند به رحمتم که دوست می‌دارند روی می‌گردانم.» از نگاه دین، عذاب و تکفیر نتیجه‌ی گناه است. در علم حقوق نیز، هر فعل یا ترک فعلی که دارای مجازاتی قانونی باشد، جرم محسوب می‌شود.»
دکتر پیرانی نقطه شروع توسعه را تحوّل شخصیّت انسان دانست و افزود: «در آیه‌ی «لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتَّى يُغَيِّرُوا مَا بِأَنفُسِهِمْ»، دو حوزه‌ی تغییر معرفی شده است:
١. ما بقوم
٢. ما بأنفسهم
«ما بقوم» شامل هر وضعیت نامطلوب اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی اعم از فقدان امنیت، فقر، نابرابری، استبداد و... است. «ما بأنفسهم» نیز اشاره به انواع نقایص، انحرافات و کژ رفتاری‌های شخصی است. یعنی تغییر در حوزه‌های فوق به «تحوّل شخصیت» افراد، مشروط شده است. یعنی نقطه شروع توسعه، تحول شخصیّت است و این نیز بیانگر نقش عظیم و سرنوشت‌ساز تعلیم و تربیت است.»
نظرات